Jaaroverzicht 2015: Vogels

Zo aan het einde van het jaar worden vele lijstjes gepubliceerd. Het AD komt met de Nationale Oliebollentest, de radio staat in het teken van de Top 2000, de mooiste sportmomenten komen voorbij op tv en Natuurvereniging Wierhaven blikt terug op de binnengekomen waarnemingen. Vandaag behandelen we de soortgroep Vogels.

De soortgroep vogels is en blijft toch wel de groep met de grootste hoeveelheid waarnemers en waarnemingen. Eén van de oorzaken zal ongetwijfeld zijn dat je vogels het gehele jaar door kunt waarnemen en dat het voor beginners vrij eenvoudig is om op in te stappen. Al snel heb je de algemene soorten onder de knie en de rest volgt vanzelf.

In 2015 werden in totaal 257 soorten waargenomen. We kwamen in totaal tot één nieuwe soort voor ons werkgebied in de vorm van een Amerikaanse Oeverloper, maar ook de Ringsnaveleend, Kleine Topper, Buffelkopeend, Vale Gier en Terekruiter waren zeer zeldzame gasten.

Meest opvallende waarnemingen was misschien wel die van 3 Boomklevers in het Dijkgatbos. Deze soort blijft hier een extreme zeldzaamheid en de waarneming van 3 is dan ook minstens zo opvallend. De soort lijkt in Noord-Holland wel aan een flinke opmars bezig dus wie weet dat het in de toekomst een vaste gast van onze bossen gaat worden.

Speciale aandacht gaat uit naar het minimaal aantal waarnemingen van Zomertortel (slechts 1 zingende vogel dit jaar!). De soort lijkt ons nog voor 2020 echt te gaan verlaten. De Patrijs zal in dit tempo 2025 niet gaan halen en de Veldleeuwerik is al zo goed als verdwenen.

Toch kregen we er ook enkele mooie soorten bij. Wat te denken van broedende Steltkluten in de Dijkgatsweide, een roepende Kleine Bonte Specht in het Robbenoordbos en de Gekraagde Roodstaart lijkt al jaren langzaam aan terrein te winnen.

Iedereen bedankt voor alle waarnemingen via welke kanalen dan ook. Hieronder een lijst van waargenomen soorten en daaronder nog een extra lijst met ondersoorten, exoten en hybriden.

  Soort Aantal
waarnemingen
Eerste
waarneming
1 Patrijs - Perdix perdix 50 21-1-2015
2 Kwartel - Coturnix coturnix 23 11-5-2015
3 Toendrarietgans - Anser serrirostris 352 1-1-2015
4 Kleine Rietgans - Anser brachyrhynchus 58 1-1-2015
5 Grauwe Gans - Anser anser 479 1-1-2015
6 Kolgans - Anser albifrons 408 1-1-2015
7 Dwerggans - Anser erythropus 1 8-2-2015
8 Grote Canadese Gans - Branta canadensis 226 1-1-2015
9 Rotgans - Branta bernicla 479 1-1-2015
10 Witbuikrotgans - Branta hrota 197 1-1-2015
11 Zwarte Rotgans - Branta nigricans 241 1-1-2015
12 Brandgans - Branta leucopsis 229 1-1-2015
13 Knobbelzwaan - Cygnus olor 217 1-1-2015
14 Wilde Zwaan - Cygnus cygnus 197 1-1-2015
15 Kleine Zwaan - Cygnus bewickii 177 1-1-2015
16 Bergeend - Tadorna tadorna 546 1-1-2015
17 Casarca - Tadorna ferruginea 49 18-1-2015
18 Krakeend - Anas strepera 360 1-1-2015
19 Smient - Anas penelope 230 1-1-2015
20 Wilde Eend - Anas platyrhynchos 395 1-1-2015
21 Slobeend - Anas clypeata 252 1-1-2015
22 Pijlstaart - Anas acuta 345 1-1-2015
23 Zomertaling - Anas querquedula 50 22-3-2015
24 Wintertaling - Anas crecca 399 1-1-2015
25 Krooneend - Netta rufina 41 11-3-2015
26 Tafeleend - Aythya ferina 482 1-1-2015
27 Ringsnaveleend - Aythya collaris 198 11-4-2015
28 Kuifeend - Aythya fuligula 741 1-1-2015
29 Topper - Aythya marila 690 1-1-2015
30 Kleine Topper - Aythya affinis 113 31-1-2015
31 Eider - Somateria mollissima 136 2-1-2015
32 Grote Zee-eend - Melanitta fusca 24 6-4-2015
33 Zwarte Zee-eend - Melanitta nigra 15 2-1-2015
34 IJseend - Clangula hyemalis 102 1-1-2015
35 Buffelkopeend - Bucephala albeola 373 6-1-2015
36 Brilduiker - Bucephala clangula 431 1-1-2015
37 Nonnetje - Mergellus albellus 310 1-1-2015
38 Grote Zaagbek - Mergus merganser 467 1-1-2015
39 Middelste Zaagbek - Mergus serrator 570 1-1-2015
40 Roodkeelduiker - Gavia stellata 14 1-1-2015
41 Parelduiker - Gavia arctica 1 14-11-2015
42 Noordse Stormvogel - Fulmarus glacialis 3 6-9-2015
43 Noordse Pijlstormvogel - Puffinus puffinus 1 7-9-2015
44 Vaal Stormvogeltje - Oceanodroma leucorhoa 2 21-11-2015
45 Dodaars - Tachybaptus ruficollis 437 1-1-2015
46 Roodhalsfuut - Podiceps grisegena 70 2-1-2015
47 Fuut - Podiceps cristatus 539 1-1-2015
48 Kuifduiker - Podiceps auritus 82 1-1-2015
49 Geoorde Fuut - Podiceps nigricollis 143 1-1-2015
50 Zwarte Ooievaar - Ciconia nigra 3 30-4-2015
51 Ooievaar - Ciconia ciconia 7 28-2-2015
52 Lepelaar - Platalea leucorodia 592 24-2-2015
53 Roerdomp - Botaurus stellaris 22 11-1-2015
54 Blauwe Reiger - Ardea cinerea 351 1-1-2015
55 Grote Zilverreiger - Ardea alba 545 1-1-2015
56 Kleine Zilverreiger - Egretta garzetta 222 1-1-2015
57 Jan-van-gent - Morus bassanus 4 5-9-2015
58 Kuifaalscholver - Phalacrocorax aristotelis 4 7-12-2015
59 Aalscholver - Phalacrocorax carbo 476 1-1-2015
60 Visarend - Pandion haliaetus 26 11-4-2015
61 Wespendief - Pernis apivorus 39 1-5-2015
62 Rode Wouw - Milvus milvus 31 21-2-2015
63 Zwarte Wouw - Milvus migrans 20 11-4-2015
64 Zeearend - Haliaeetus albicilla 6 14-3-2015
65 Vale Gier - Gyps fulvus 4 5-6-2015
66 Bruine Kiekendief - Circus aeruginosus 365 21-1-2015
67 Blauwe Kiekendief - Circus cyaneus 164 2-1-2015
68 Grauwe Kiekendief - Circus pygargus 2 11-5-2015
69 Sperwer - Accipiter nisus 245 1-1-2015
70 Havik - Accipiter gentilis 211 2-1-2015
71 Buizerd - Buteo buteo 643 1-1-2015
72 Ruigpootbuizerd - Buteo lagopus 10 27-1-2015
73 Torenvalk - Falco tinnunculus 407 1-1-2015
74 Roodpootvalk - Falco vespertinus 20 30-6-2015
75 Smelleken - Falco columbarius 61 3-1-2015
76 Boomvalk - Falco subbuteo 71 23-4-2015
77 Slechtvalk - Falco peregrinus 301 1-1-2015
78 Waterral - Rallus aquaticus 373 1-1-2015
79 Porseleinhoen - Porzana porzana 13 8-5-2015
80 Waterhoen - Gallinula chloropus 135 1-1-2015
81 Meerkoet - Fulica atra 306 1-1-2015
82 Kraanvogel - Grus grus 7 7-3-2015
83 Scholekster - Haematopus ostralegus 451 1-1-2015
84 Steltkluut - Himantopus himantopus 198 28-4-2015
85 Kluut - Recurvirostra avosetta 568 1-1-2015
86 Kievit - Vanellus vanellus 363 1-1-2015
87 Goudplevier - Pluvialis apricaria 263 1-1-2015
88 Zilverplevier - Pluvialis squatarola 167 1-1-2015
89 Bontbekplevier - Charadrius hiaticula 451 1-1-2015
90 Kleine Plevier - Charadrius dubius 255 3-4-2015
91 Strandplevier - Charadrius alexandrinus 5 23-4-2015
92 Morinelplevier - Charadrius morinellus 2 20-5-2015
93 Houtsnip - Scolopax rusticola 33 10-1-2015
94 Bokje - Lymnocryptes minimus 26 2-1-2015
95 Watersnip - Gallinago gallinago 333 2-1-2015
96 Grutto - Limosa limosa 287 22-1-2015
97 Rosse Grutto - Limosa lapponica 224 1-1-2015
98 Regenwulp - Numenius phaeopus 129 11-2-2015
99 Wulp - Numenius arquata 438 1-1-2015
100 Zwarte Ruiter - Tringa erythropus 295 1-1-2015
101 Tureluur - Tringa totanus 647 1-1-2015
102 Poelruiter - Tringa stagnatilis 10 16-4-2015
103 Groenpootruiter - Tringa nebularia 355 11-4-2015
104 Witgat - Tringa ochropus 277 18-1-2015
105 Bosruiter - Tringa glareola 166 24-4-2015
106 Terekruiter - Xenus cinereus 1 22-5-2015
107 Oeverloper - Actitis hypoleucos 434 19-1-2015
108 Amerikaanse Oeverloper - Actitis macularius 813 19-1-2015
109 Steenloper - Arenaria interpres 272 1-1-2015
110 Kanoet - Calidris canutus 194 1-1-2015
111 Drieteenstrandloper - Calidris alba 179 1-1-2015
112 Kleine Strandloper - Calidris minuta 119 8-1-2015
113 Temmincks Strandloper - Calidris temminckii 41 29-4-2015
114 Gestreepte Strandloper - Calidris melanotos 1 22-8-2015
115 Krombekstrandloper - Calidris ferruginea 92 24-4-2015
116 Paarse Strandloper - Calidris maritima 4 31-3-2015
117 Bonte Strandloper - Calidris alpina 396 1-1-2015
118 Breedbekstrandloper - Limicola falcinellus 19 11-5-2015
119 Kemphaan - Philomachus pugnax 351 8-1-2015
120 Grauwe Franjepoot - Phalaropus lobatus 48 26-7-2015
121 Rosse Franjepoot - Phalaropus fulicarius 2 2-1-2015
122 Drieteenmeeuw - Rissa tridactyla 21 2-1-2015
123 Vorkstaartmeeuw - Xema sabini 2 5-9-2015
124 Kokmeeuw - Chroicocephalus ridibundus 494 1-1-2015
125 Zwartkopmeeuw - Ichthyaetus melanocephalus 171 6-3-2015
126 Dwergmeeuw - Hydrocoloeus minutus 106 4-1-2015
127 Stormmeeuw - Larus canus 248 1-1-2015
128 Grote Mantelmeeuw - Larus marinus 226 1-1-2015
129 Kleine Burgemeester - Larus glaucoides 2 13-12-2015
130 Zilvermeeuw - Larus argentatus 299 1-1-2015
131 Pontische Meeuw - Larus cachinnans 50 14-1-2015
132 Geelpootmeeuw - Larus michahellis 24 7-2-2015
133 Kleine Mantelmeeuw - Larus fuscus 183 1-1-2015
134 Lachstern - Gelochelidon nilotica 3 17-8-2015
135 Reuzenstern - Hydroprogne caspia 1 23-8-2015
136 Dwergstern - Sternula albifrons 16 2-5-2015
137 Visdief - Sterna hirundo 254 31-3-2015
138 Noordse Stern - Sterna paradisaea 12 26-4-2015
139 Grote Stern - Thalasseus sandvicensis 28 15-4-2015
140 Witvleugelstern - Chlidonias leucopterus 20 1-7-2015
141 Zwarte Stern - Chlidonias niger 169 15-4-2015
142 Middelste Jager - Stercorarius pomarinus 2 5-9-2015
143 Kleine Jager - Stercorarius parasiticus 9 26-6-2015
144 Kleinste Jager - Stercorarius longicaudus 3 5-9-2015
145 Kleine Alk - Alle alle 169 7-11-2015
146 Zeekoet - Uria aalge 7 2-1-2015
147 Alk - Alca torda 1 28-11-2015
148 Holenduif - Columba oenas 153 1-1-2015
149 Houtduif - Columba palumbus 141 1-1-2015
150 Zomertortel - Streptopelia turtur 18 2-5-2015
151 Turkse Tortel - Streptopelia decaocto 120 1-1-2015
152 Koekoek - Cuculus canorus 112 24-4-2015
153 Kerkuil - Tyto alba 23 6-3-2015
154 Bosuil - Strix aluco 2 13-4-2015
155 Steenuil - Athene noctua 2 20-5-2015
156 Ransuil - Asio otus 36 7-1-2015
157 Velduil - Asio flammeus 22 28-2-2015
158 Gierzwaluw - Apus apus 280 15-4-2015
159 IJsvogel - Alcedo atthis 684 1-1-2015
160 Bijeneter - Merops apiaster 2 30-5-2015
161 Draaihals - Jynx torquilla 5 19-4-2015
162 Kleine Bonte Specht - Dendrocopos minor 18 17-1-2015
163 Grote Bonte Specht - Dendrocopos major 210 1-1-2015
164 Groene Specht - Picus viridis 45 2-1-2015
165 Klapekster - Lanius excubitor 54 3-1-2015
166 Wielewaal - Oriolus oriolus 23 5-5-2015
167 Gaai - Garrulus glandarius 106 1-1-2015
168 Ekster - Pica pica 185 1-1-2015
169 Roek - Corvus frugilegus 15 6-2-2015
170 Zwarte Kraai - Corvus corone 295 1-1-2015
171 Kauw - Coloeus monedula 245 1-1-2015
172 Pestvogel - Bombycilla garrulus 3 14-2-2015
173 Zwarte Mees - Periparus ater 113 4-1-2015
174 Kuifmees - Lophophanes cristatus 3 8-4-2015
175 Koolmees - Parus major 157 1-1-2015
176 Pimpelmees - Cyanistes caeruleus 130 1-1-2015
177 Baardman - Panurus biarmicus 165 1-1-2015
178 Boomleeuwerik - Lullula arborea 5 13-3-2015
179 Veldleeuwerik - Alauda arvensis 109 1-1-2015
180 Strandleeuwerik - Eremophila alpestris 4 24-1-2015
181 Oeverzwaluw - Riparia riparia 68 9-4-2015
182 Boerenzwaluw - Hirundo rustica 298 28-2-2015
183 Huiszwaluw - Delichon urbicum 259 11-4-2015
184 Staartmees - Aegithalos caudatus 160 1-1-2015
185 Tjiftjaf - Phylloscopus collybita 280 3-1-2015
186 Fitis - Phylloscopus trochilus 179 3-4-2015
187 Fluiter - Phylloscopus sibilatrix 47 25-4-2015
188 Bladkoning - Phylloscopus inornatus 14 26-9-2015
189 Waterrietzanger - Acrocephalus paludicola 100 8-7-2015
190 Rietzanger - Acrocephalus schoenobaenus 192 6-4-2015
191 Kleine Karekiet - Acrocephalus scirpaceus 182 25-4-2015
192 Bosrietzanger - Acrocephalus palustris 51 5-5-2015
193 Spotvogel - Hippolais icterina 54 8-5-2015
194 Sprinkhaanzanger - Locustella naevia 51 17-4-2015
195 Snor - Locustella luscinioides 11 21-4-2015
196 Zwartkop - Sylvia atricapilla 172 6-4-2015
197 Tuinfluiter - Sylvia borin 99 24-4-2015
198 Braamsluiper - Sylvia curruca 139 18-4-2015
199 Grasmus - Sylvia communis 176 15-4-2015
200 Vuurgoudhaan - Regulus ignicapilla 137 1-1-2015
201 Goudhaan - Regulus regulus 136 1-1-2015
202 Winterkoning - Troglodytes troglodytes 204 1-1-2015
203 Boomklever - Sitta europaea 1 21-8-2015
204 Boomkruiper - Certhia brachydactyla 149 1-1-2015
205 Spreeuw - Sturnus vulgaris 248 1-1-2015
206 Roze Spreeuw - Pastor roseus 8 18-8-2015
207 Beflijster - Turdus torquatus 65 4-4-2015
208 Merel - Turdus merula 269 1-1-2015
209 Kramsvogel - Turdus pilaris 276 1-1-2015
210 Koperwiek - Turdus iliacus 268 1-1-2015
211 Zanglijster - Turdus philomelos 145 1-1-2015
212 Grote Lijster - Turdus viscivorus 162 1-1-2015
213 Roodborst - Erithacus rubecula 180 1-1-2015
214 Blauwborst - Luscinia svecica 161 20-3-2015
215 Nachtegaal - Luscinia megarhynchos 145 12-4-2015
216 Zwarte Roodstaart - Phoenicurus ochruros 104 11-1-2015
217 Gekraagde Roodstaart - Phoenicurus phoenicurus 36 27-4-2015
218 Paapje - Saxicola rubetra 29 16-4-2015
219 Roodborsttapuit - Saxicola rubicola 291 4-1-2015
220 Tapuit - Oenanthe oenanthe 199 9-4-2015
221 Grauwe Vliegenvanger - Muscicapa striata 77 28-4-2015
222 Bonte Vliegenvanger - Ficedula hypoleuca 8 25-4-2015
223 Huismus - Passer domesticus 193 1-1-2015
224 Ringmus - Passer montanus 138 1-1-2015
225 Heggenmus - Prunella modularis 165 1-1-2015
226 Gele Kwikstaart - Motacilla flava 296 9-4-2015
227 Engelse Kwikstaart - Motacilla flava flavissima *** 24 11-4-2015
228 Noordse Kwikstaart - Motacilla flava thunbergi *** 70 30-4-2015
229 Citroenkwikstaart - Motacilla citreola 1 21-6-2015
230 Grote Gele Kwikstaart - Motacilla cinerea 247 1-1-2015
231 Witte Kwikstaart - Motacilla alba 495 1-1-2015
232 Rouwkwikstaart - Motacilla alba yarrellii *** 55 7-3-2015
233 Grote Pieper - Anthus richardi 11 22-10-2015
234 Duinpieper - Anthus campestris 1 11-9-2015
235 Graspieper - Anthus pratensis 328 1-1-2015
236 Boompieper - Anthus trivialis 59 9-4-2015
237 Roodkeelpieper - Anthus cervinus 3 29-9-2015
238 Waterpieper - Anthus spinoletta 137 2-1-2015
239 Oeverpieper - Anthus petrosus 217 1-1-2015
240 Vink - Fringilla coelebs 220 1-1-2015
241 Keep - Fringilla montifringilla 74 7-1-2015
242 Groenling - Chloris chloris 174 1-1-2015
243 Sijs - Spinus spinus 211 1-1-2015
244 Putter - Carduelis carduelis 306 1-1-2015
245 Grote Barmsijs - Acanthis flammea 5 23-11-2015
246 Kleine Barmsijs - Acanthis cabaret 7 13-4-2015
247 Kneu - Linaria cannabina 201 6-3-2015
248 Roodmus - Carpodacus erythrinus 11 13-6-2015
249 Kruisbek - Loxia curvirostra 5 2-7-2015
250 Goudvink - Pyrrhula pyrrhula 8 9-2-2015
251 Appelvink - Coccothraustes coccothraustes 327 1-1-2015
252 Geelgors - Emberiza citrinella 45 4-1-2015
253 Ortolaan - Emberiza hortulana 2 8-9-2015
254 Dwerggors - Emberiza pusilla 1 1-11-2015
255 Rietgors - Emberiza schoeniclus 270 2-1-2015
256 IJsgors - Calcarius lapponicus 11 22-1-2015
257 Sneeuwgors - Plectrophenax nivalis 29 20-1-2015

Naast de soorten van de Nederlandse lijst worden bij vogels ook nog enkele soorten als exoot aangemerkt, zoals Fazant, Halsbandparkiet en Nijlgans. Soorten die hier zijn ingïetroduceerd. Verder zijn er soorten (met name bij eenden en ganzen) die met elkaar hybridiseren wat tot vreemde combinaties leidt en soms wordt gesproken over ondersoorten (bijvoorbeeld IJslandse Grutto) of verzamelsoorten (barmsijs Spec.).

Hieronder is een lijst opgenomen met al deze overige 'soorten':

  Soort Aantal
waarnemingen
Eerste
waarneming
1 Hybride Kolgans x Brandgans - Anser albifrons x Branta leucopsis 2 15-2-2015
2 Hybride Grauwe Gans x Grote Canadese Gans - Anser anser x Branta canadensis 4 27-2-2015
3 Hybride Gans onbekend - Anserini x 1 18-6-2015
4 Hybride Tafeleend x Witoogeend - Aythya ferina x Aythya nyroca 4 1-1-2015
5 Hybride Kuifeend x Tafeleend - Aythya fuligula x Aythya ferina 23 17-1-2015
6 Hybride Kuifeend x Topper - Aythya fuligula x Aythya marila 6 19-1-2015
7 Hybride Rotgans x Witbuikrotgans - Branta bernicla bernicla x Branta bernicla hrota 5 9-2-2015
8 Hybride Rotgans x Zwarte Rotgans - Branta bernicla bernicla x Branta bernicla nigrans 10 15-2-2015
9 Hybride Grote Canadese Gans x Brandgans - Branta canadensis x Branta leucopsis 1 12-11-2015
10 Hybride Zilvermeeuw x Pontische Meeuw - Larus argentatus x Larus cachinnans 2 20-7-2015
11 Hybride Witte Kwikstaart ssp alba x Rouwkwikstaart - Motacilla alba alba x Motacilla alba yarrellii 1 27-2-2015
1 Eend onbekend - Anatinae spec 3 23-6-2015
2 Gans onbekend - Anser / Branta spec. 1 26-9-2015
3 Taiga- of Toendrarietgans - Anser fabalis / Anser serrirostris 4 16-1-2015
4 Canadese Gans onbekend - Branta canadensis / Branta hutchinsii 3 12-2-2015
5 Duiker onbekend - Gavia spec. 1 21-2-2015
6 Strandloper onbekend - Calidris spec. 1 26-8-2015
7 Noordse Stern of Visdief - Sterna paradisaea / Sterna hirundo 2 12-4-2015
8 Jager onbekend - Stercorariidae spec. 2 5-9-2015
9 Alk of Zeekoet - Alca torda / Uria aalge 2 21-11-2015
10 Bosrietzanger of Kleine Karekiet - Acrocephalus palustris / Acrocephalus scirpaceus 1 21-5-2015
11 Lijster onbekend - Turdidae spec. 1 5-1-2015
12 Witte Kwikstaart onbekend - Motacilla alba alba / yarrellii 12 6-1-2015
13 Water- of Oeverpieper - Anthus spinoletta / Anthus petrosus 1 31-10-2015
14 Barmsijs onbekend - Acanthis spec. 11 25-2-2015
1 Groenlandse Kolgans - Anser albifrons flavirostris 100 6-3-2015
2 Grote Aalscholver - Phalacrocorax carbo carbo 2 7-2-2015
3 Aalscholver ssp sinensis - Phalacrocorax carbo sinensis 1 13-3-2015
4 IJslandse Grutto - Limosa limosa islandica 25 24-1-2015
5 Scandinavische Zilvermeeuw - Larus argentatus argentatus 6 21-1-2015
6 Noorse Kleine Mantelmeeuw - Larus fuscus intermedius 1 28-7-2015
7 Noordse Kauw - Coloeus monedula monedula 12 28-1-2015
8 Russische Kauw - Coloeus monedula soemmerringii 2 9-4-2015
9 Witkopstaartmees - Aegithalos caudatus caudatus 5 12-12-2015
10 IJslandse Koperwiek - Turdus iliacus coburni 23 23-11-2015
11 Gele Kwikstaart ssp. flava - Motacilla flava flava 4 25-4-2015
12 Witte Kwikstaart ssp alba - Motacilla alba alba 2 12-4-2015
13 Noordse Goudvink - Pyrrhula pyrrhula pyrrhula 1 3-11-2015

Foto: Kleine Alk (Johan van der Vegt)

KleineAlk
7 jaren geleden door: Natuurvereniging Wierhaven